Ez da Beyoncé: hau da euskara erabiltzen duen munduko musikari ezagunena bere kontzertuetan
- 2023an, abeslaria euskal hau bertsu oso ezaguna erabili zuen bere Pariseko saioan
- Informazio gehiago: Euskadiren herri ederrena: hau da Euskadiko leku ederrena eta amets ezkutuenetakoa.
Euskera munduan gutxienez erabiltzen den hizkuntza da. 700.000 lagun mintzatzen dute, Eusko Jaurlaritzak 2021eko daten arabera. Euskararen existentzia mantentzeko eta bere erabilera Euskadiko beste lurraldeetan sustatzeko, ikastetxeek edo beste erakundeek jarduera edo programak egiten dituzte.
Euskaldun askokeuskera ez hitz egitea ez du esan nahi euskara munduko beste leku batzuetan hitz egiten ez denik. Euskal etxeak, euskal kultura sustatzeko, munduko hainbat herrialdetan banatuta daude. Askok hizkuntza bitxi eta bakar honekiko interesa sentitzeko arrazoia. Baita artistek ere.
Madonna, euskara maitale artista
Madonna nazioarteko abeslari ezagunenaren kasua da, mundu mailako bira batean baino gehiagotan euskara erabili baitu. 2023an, abeslariak Parisen oso ezaguna zen euskal gabon kanta bat erabiltzen zuen, ingelesera itzulia, Like a Prayer abestiaren sarrera gisa. Birjina gaztetto bat zegoen abesti popularra da hau.
Munduan oso ezaguna den eta Erresuma Batuko ingelesak maitemintzen dituen gabon-kanta hau ingelesera itzuli da The Angel Gabriel izenpean. Abesti hau, berez, Birjina gaztetto bat zegoen abestiaren euskal gabon-kantaren kopia da, About Basque Country Euskadiko albiste eta informazioei buruzko orriak adierazten duenez. Gabriel goiaingeruak Ama Birjina iragarri izanari buruzko gaia da, eta 1887an jaso zuen Charles Bordes musikari frantziarrak Archives de la tradition basque obran.
Abestek hau dio: "Birjina gaztetto bat zegoen, Kreazale Jaonaren othoitzen,
Nuiz et'aingürü bat lehiatü, Beitzen zelütik jaitxi, Mintzatzera haren // The angel Gabriel from heaven came, His wings as drifted snow, his eyes as flame; All hail, said he, thou lowly maiden Mary, Most highly favored lady, Gloria! Gloria!".
Sabine Baring-Gould artzain ingelesak itzuli zuen Gabon kanta ingelesera. Ordutik, britainiarrek gehien abesten dutenetako bat da. Baring-Gouldek, Coral Cristóbal de Moralesek bere webgunean dioen bezala, egungo letra jarri zion, baina hau ez dator guztiz bat euskal letrarekin.
"Baring-Gouldek jatorrizko gabon kanta parafraseatu zuen Magnificat irekitzen duen testuarekin, San Lukasen ebanjelioaren arabera, I.28 eta hurrengoak". Gabon kanta honen bertsio ezberdinak grabatu dituzte artista ezberdinek eta STING taldea eta Ipar Euskal Herriko Kalakan musika taldea nabarmentzen dira, "jatorrizko letrarekin moldaketa propioa" egin zuena.
Madonnak euskara bihotzean gordetzen du eta ez dago zalantzarik. Era berean, ez zuen zalantzarik izan euskara bere ikuskizunetan sartzeko. 2012an, Kalakan taldea MDNA Tourreko kide izan zen, eta Sagarra Jo eta Girl gone wild abestiaren sarreran aipatutako gabon kanta ere sartu ziren.
*Artikulu hau intelektu artifizialarekin automatikoki itzuli da
